Leren anno 2024
Ook dit jaar organiseert NNVO weer kalibratiesessies voor VTS-coaches. Tijdens deze bijeenkomsten staan de laatste ontwikkelingen en uniformiteit in de beoordeling en begeleiding centraal. Dit jaar ligt de focus op de nieuwste inzichten met betrekking tot leren: van de verschillen tussen generaties tot het belang van zelfstandigheid in het leren. Onderwijskundig adviseurs Roos Hanemaaijer en Renée Rijkhoek vertellen er meer over.
Tijdens de lessen bij NNVO komen meerdere generaties cursisten en coaches met elkaar in contact. Zij zijn gevormd door hun omgeving, het genoten onderwijs en de tijdgeest van dat moment. Aangezien al deze factoren door de jaren heen sterk veranderd zijn, zijn de verschillende generaties ook anders gevormd. Zo hebben de huidige generaties geen oorlog in Nederland meegemaakt, maar zijn zij wel blootgesteld aan andere tijdgebonden gebeurtenissen zoals de coronapandemie, individualisering en snel ontwikkelende technologie.
Vormgever eigen leerproces
“In de praktijk zien wij als onderwijskundig adviseurs dat deze generatieverschillen nog wel eens voor frictie kunnen zorgen in de lessen,” legt Renée uit. “Eerdere generaties hebben onderwijs genoten dat sterk kennisgericht was. Daarbij was de docent de ‘zender’ van kennis. Dit terwijl de jongere generaties meer opgegroeid zijn met het stellen van kritische vragen en een behoefte aan autonomie, ofwel vormgever van hun eigen leerproces. Daarom wordt dit thema uitgebreid behandeld tijdens de kalibratiebijeenkomsten. We willen de coaches hiervoor praktische handvatten geven. Wat hierbij kan helpen, is rekening houden met het feit dat er tegenwoordig een grotere behoefte aan zelfregulatie is.”
Activerende rol
Volgens Roos zie je hierin ook een verschuiving optreden binnen het onderwijs. “Vroeger werd heel uniform lesgegeven, met name klassikaal. Nu wordt steeds meer in groepjes gewerkt, wordt er bewust interactie gezocht en wordt steeds vaker een activerende rol van cursisten verwacht binnen hun eigen leerproces. Deze verschuiving is meestal gebaseerd op de zelfdeterminatietheorie, die al sinds lange tijd veelvuldig wordt gebruikt binnen het onderwijs.”
Psychologische basisbehoeften
In deze theorie staan de volgende drie psychologische basisbehoeften centraal:
- Het gevoel van autonomie, waarbij je invloed hebt op het proces en zelfstandig mag en kan werken;
- Het gevoel van competentie, dat je het kan of in elk geval kan leren;
- Het gevoel van verbinding, dat je erbij hoort en dat de passende relatie met jouw docenten en klasgenoten als waardevol wordt ervaren.
Roos: “Op het moment dat we de cursisten voorzien in deze drie psychologische basisbehoeften, is de kans groter dat zij van binnenuit gemotiveerd raken. Hierdoor krijgen cursisten een betere focus, worden ze creatiever en flexibeler en zijn ze meer betrokken.”
Vertaling naar de praktijk
Omdat deze theorie veel overlap laat zien met de eerder benoemde verandering in het onderwijs – minder klassikaal en meer individueel – sluit deze ook aan bij de veranderingen tussen de verschillende generaties. “Daarom behandelen we beide onderwerpen op de kalibratiesessies voor VTS-coaches dit jaar. We gaan hierbij vooral een vertaling maken naar de praktijk aan de hand van diverse voorbeelden. We gaan ervan uit dat we met deze onderwerpen weer leerzame sessies op het programma hebben staan,” aldus Roos.
De eerstvolgende kalibratiesessie vindt plaats op woensdag 5 juni 2024.
